Janneke* (62 jaar) groeide op in een onveilig gezin, waar ze altijd bang was. Zij vond zichzelf een niemand en had het gevoel dat zij er helemaal alleen voor stond. Ondanks dat zij haar situatie aanvankelijk als uitzichtloos zag, kwam hier uiteindelijk verandering in door de steun van de mensen om haar heen, het ontdekken van spiritualiteit en de warme gevoelens voor haar kinderen.
“Eigenlijk moeten we terug naar mijn kindertijd om te kunnen begrijpen wat mijn herstel bevorderde, en wat niet. Ik groeide op in een onveilig gezin, ik was altijd bang. De angst is moeilijk uit te leggen, het was een angst voor het bestaan. Ik had het gevoel geen regie te hebben over mijn leven en dat ik nergens thuis was of bij hoorde. Erkenning of steun kreeg ik weinig, het was alsof niemand naar me omkeek of aandacht voor me had. Daardoor voelde ik mij een niemand. Als reactie daarop klampte ik me vast aan iedereen die me wél aandacht gaf. Ik werd compleet afhankelijk van de mening van anderen over mij.
Adopteerbaar
Daarom probeerde ik op school altijd grappig te zijn zodat andere kinderen me zouden zien. Bij volwassenen stelde ik mij “adopteerbaar” op. Ik probeerde krampachtig een leuk en gehoorzaam kind te zijn. Dat ging op een gegeven moment helemaal fout toen er misbruik van me werd gemaakt in een situatie waar ik me eerder juist redelijk veilig had gevoeld. Dat veranderde daarna natuurlijk en dat verweet ik vooral mezelf. Ik schaamde me, durfde er met niemand over te praten en dacht dat het altijd aan mij lag dat zulke dingen gebeurden. Hierdoor vereenzaamde ik.
“Het erkenning van mijn problemen gaf me de kracht
om aan mijzelf te werken.”
Pas veel later probeerde ik hulp te zoeken voor mijn problemen, zowel bij mijn huisarts als bij maatschappelijk werk. Maar beide konden niks voor mij betekenen. Dat begrijp ik nog steeds niet. Ik was jong en had de hulp hard nodig, maar deze zorgverleners lieten mij in de steek. Na mijn middelbare school vluchtte ik weg van mijn ouders in een poging om te ontsnappen aan de hele situatie. Ik begon een opleiding tot verpleegkundige en ontmoette daar mijn mentor. Hier begon eigenlijk mijn weg tot herstel. Hij was de eerste die zag dat het niet goed met me ging. Hij nam mij onder zijn hoede en nam de tijd en moeite om naar me te luisteren en voor me te zorgen. Ik weet niet waar ik zonder hem zou zijn geëindigd.
Verder was er maar één hulpverlener die mij echt geholpen heeft, namelijk mijn psychiater. Hij redde misschien wel mijn leven. Toen ik bij hem kwam, dacht ik vaak aan zelfdoding. Het leek mij de makkelijkste oplossing voor mijn angsten, schuldgevoelens en eenzaamheid. Maar ik was zelfs bang dat dat zou mislukken, zo laag was mijn zelfbeeld! Hij liet mij echter inzien dat de gebeurtenissen in mijn verleden niet mijn eigen schuld waren en dat mijn gevoelens heel begrijpelijk waren. De erkenning van mijn problemen en de inzichten die daaruit voortvloeiden waren een duidelijk keerpunt in mijn leven. Het gaf me de kracht en handvatten om aan mijzelf te werken.
Anker
Ik voelde toen ook de steun van mijn man, vrienden en collega’s. Zij waren voor mij het spreekwoordelijke anker dat ervoor zorgde dat ik aan de grond kon blijven. Zij waren altijd oprecht geïnteresseerd in hoe het met me ging en zodoende durfde ik mij beetje bij beetje open te stellen. Door hen leerden ik eigenlijk pas dat het oké is om je aan anderen te hechten zonder bang te hoeven zijn, hoe moeilijk dat voor mij ook was in die tijd.
In die tijd kwam ik ook in aanraking met spiritualiteit, wat sindsdien een belangrijke rol speelt. Enerzijds zorgde het ervoor dat ik mij minder eenzaam voelde, omdat ik ontdekte dat er altijd iemand voor je is. Iemand die altijd over je waakt, ook wanneer er fysiek niemand bij je is. Anderzijds, liet het mij inzien dat sommige gebeurtenissen groter zijn dan wijzelf en dat ze ons dus simpelweg overkomen zonder dat we daar iets aan kunnen doen. Het gevoel dat niet alles je eigen verantwoordelijkheid is, heeft mij geholpen. Niet alles wat me overkwam, was dus mijn eigen schuld. Daardoor zag ik in dat het in orde is om soms te zeggen dat je niet meer kan. Dat het leven je soms simpelweg teveel wordt en dat dat niet betekent dat je zwak bent.
Compleet gelukkig
Mijn kinderen spelen misschien wel de grootste rol in mijn herstel. Zij vullen mij met zoveel trots en geluk dat ik het soms zelf niet kan vatten. Ik ben zo dankbaar dat het goed met hen gaat, dat ze gelukkig zijn en hun weg in het leven hebben gevonden. Mijn ouders waren niet goed voor mij, maar ik heb de lijn weten te doorbreken en ervoor gezorgd dat mijn kinderen wel veilig en liefdevol konden opgroeien. Zij kunnen positief terugkijken op hun jonge jaren. Daaruit put ik geluk en dat geeft mijn leven zin. Daarnaast leerden zij mij lief te hebben. Door hen durfde ik mij kwetsbaar op te stellen en écht van iemand te houden. Emotioneel hechten aan anderen, zoals mijn man, was voor mij altijd lastig, maar door mij kinderen leerde ik het.
Ten slotte zag ik in dat ik niets tekort kwam. Ik had vroeger altijd het gevoel dat ik van alles misgelopen was, zoals een goed diploma en een potentiële carrière. Maar toen besefte ik opeens dat het allemaal niet nodig is, omdat ik een gezond en gelukkig gezin heb. Dus als ik nu de balans opmaak is mijn leven compleet en ben ik gelukkig.
Ik heb geleerd dat iedereen aan zijn/haar eigen herstel moet werken. Je kan niet op hulpverleners alleen rekenen. Zij hebben niet alle antwoorden en oplossingen en dat hoeft ook niet! Dat zelfde geldt voor een steunsysteem of lotgenoten. Het is een samenspel waarin je zelf geen passieve rol speelt. Je moet gedreven zijn en hard werken om beter te worden anders lukt herstellen nooit, maar weet dat je er nooit alleen voor staat!”
* Vanwege privacyredenen zijn namen en details aangepast.
Zie je het leven niet meer zitten? Of maak je je zorgen over een ander? Neem dan gratis en anoniem contact op met de hulplijn van 113: bel 0900-0113 of chat via www.113.nl.