Elly* (68) raakt soms in de war. Door harde geluiden of als het donker is. Of gewoon zomaar. Dan blijft ze even staan en hoopt dat het over gaat. Dat is allemaal begonnen toen haar man vijf jaar geleden overleed. Op een bepaald moment was ze zo verward dat haar kinderen zich zorgen begonnen te maken en haar tijdelijk lieten opnemen. Maar in de kliniek voelde ze zich ontheemd en leerde ze tot haar schrik een andere kant van zichzelf kennen. Gelukkig ontdekte ze tijdens de opname ook dat ze een talent heeft waar ze tot op de dag van vandaag veel plezier aan beleeft.
“Als ik een stelletje zie lopen, denk ik nog altijd: man, waar blijft die kerel van me? Hij was mijn grote liefde en nou is hij er niet meer. Het overvalt me telkens weer. Als ik bijvoorbeeld iets moois zie, wil ik dat thuis aan mijn man vertellen en hem horen vragen: ‘Waarom koop je het dan niet?’ Meteen daarna besef ik dat ik die stem nooit meer zal horen. Hoewel ik nog steeds met hem praat bij zijn graf. Ik ga er op vaste dagen heen en vertel alles wat ik heb gedaan. Mijn kinderen vonden dat verschrikkelijk. ‘Je moet hier leven, niet daar bij dat graf.’ zeiden ze. Zij waren het ook die mij aanmeldden voor een opname.
De verwarde moeder
Ik weet nauwelijks nog iets van die opname, maar schijnbaar heb ik mijn behandelaar uitgescholden omdat haar gezicht me niet aanstond. En ik nam het mijn dochters kwalijk dat ze me daar als een bos uien hadden afgeleverd. Ik begrijp dat ze niet vierentwintig uur per dag voor hun verwarde moeder konden zorgen, maar om me dan zo tussen die gekken te zetten? Ik werd gefrustreerd van de mensen die daar zaten. Als iemand iets doms tegen me zei, trok ik direct mijn mond open. Of ik had de behoefte om zo’n mafkees te slaan. En het rare is: dat zit helemaal niet in mijn karakter. Ik wilde het liefst de oude Elly terug, die was vrolijk en positief. Daarom moest ik weg uit die instelling, ik had behoefte aan normale mensen. Mijn begeleider stond dat gelukkig toe.
Even iemand anders
Het overlijden van mijn man is zo’n klap geweest. Alles was nieuw en ik herkende niks meer. Ik raak nog regelmatig compleet in de war. Dat is soms zo erg dat ik niet meer weet waar ik ben, dan sta ik te zweten en te trillen. En naderhand kan ik me lang niet alles meer herinneren.
“Dat is zo raar, het is net alsof ik heel even iemand anders ben.”
De begeleider die ik tijdens mijn opname had, gaf me later zijn telefoonnummer en ik heb hem een keer gebeld toen ik letterlijk de weg kwijt was. Hij heeft me op zijn scooter naar huis gebracht. Zo’n lieve man. Maar onlangs is hij plotseling overleden. Ik heb inmiddels zoveel dierbaren verloren, dat ik soms zelf niet meer verder wil. Ik voel me vaak klein en eenzaam.
Uitlaatklep
Tijdens mijn opname ben ik begonnen met mozaïeken en tekenen. Zo kwam ik erachter dat ik creatief ben en nu kan ik elke donderdagmiddag naar een atelier. Dat is voor mij een uitlaatklep. Daarnaast werk ik twintig uur per week als vrijwilliger in het buurthuis. De spoelkeuken is mijn grote vriend, daar kan ik me op afreageren. Er werken ook mensen met een beperking. En als iemand iets stoms doet, dan zeg ik hem dat recht in zijn gezicht. Ik kan het bijvoorbeeld echt niet hebben als iemand de spoelkeuken niet glimmend achterlaat. En toch heb ik er vrienden aan overgehouden. En mijn… nou ja, broer noem ik hem. Die heb ik daar leren kennen.
Nieuwe mensen
Hij is een schat van een mens en we hebben veel lol. En al danst hij niet precies zoals mijn man, ik accepteer hem zoals hij is. Hij zegt weleens ‘schat’ tegen me. En als ik het moeilijk heb, dan zegt hij: ‘meissie, meissie, kom we gaan wat uitwaaien.’ En dan moet ik alles eruit gooien en blijf ik maar huilen. Hij steunt me. Er zijn ook andere nieuwe mensen in mijn leven gekomen en een bijzondere band heb ik met mijn kleindochter. Als ik me even geen raad weet, is zij degene die voorstelt een blokje om te gaan. Ze rolt zelfs een jointje voor me! Sommige dagen ben ik ineens weer vrolijk. Dat is denk ik ook de aard van het beestje. Zo was ik vroeger, toen mijn man nog leefde. Op die dagen ben ik in deze buurt de koningin van de gracht!”
* Omwille van privacy zijn namen en herkenbare details aangepast.