Doe niet aan symptoombestrijding, maar kijk naar het waaróm van het gedrag

Jeroen* is van kleins af aan seksueel misbruikt door zijn broer. Lorenzo* misbruikte Jeroen niet alleen voor zichzelf, maar dwong hem ook nog eens tot het pedofiele netwerk waar hij in zat. Eén van die filmpjes staat vandaag de dag nog op internet. Op het moment dat Jeroen hem vertelde dat hij aangifte tegen hem had gedaan, maakte Lorenzo een einde aan zijn leven. Dat is nu dertig jaar geleden.

“Lorenzo dwong mij om seks te hebben met mensen van een of ander pedofielennetwerk. Ik denk dat ik niet in details hoef te treden om te vertellen hoe afgrijselijk het was. En ik zweeg. Waarom? Omdat ze dreigden dat als ik het zou vertellen, ze mijn moeder zouden vermoorden. Dus hield ik mijn mond en zorgde ervoor dat niemand iets in de gaten had.

Afwijkend gedrag

Soms kwamen er hulpverleners. Voor mijn broer. Hij was het zorgenkindje, niet ik. Mijn moeder was alcoholiste en had psychische problemen. Heeft niet gezien wat er zich onder haar ogen afspeelde. Affectieve verwaarlozing weet ik nu. Ze hebben mij ook nooit wat gevraagd, ik ben overal tussendoor geglipt. Ik verzorgde mezelf slecht en werd daarin ook niet gecorrigeerd door mijn moeder. Ik poetste mijn tanden niet, voelde me vies. Dat was mijn afweer tegen al het misbruik. Niemand vroeg me waaróm ik me zo gedroeg. Praten deed ik niet. Ja, er was op de basisschool één leraar die in de gaten had dat er iets aan de hand was.

Van school af

Ik ging niet meer naar school; had mezelf ziek gemeld. Pas een jaar later werd er vanaf school naar mijn moeder gebeld. Ik ben al jong gaan werken en had dus genoeg geld om zomaar overdag een biertje te drinken. Op een dag zat ik op een terrasje en naast mij zat een man aan de koffie. We praatten wat over koetjes en kalfjes, niets bijzonders eigenlijk. Toen zijn koffie op was, gaf hij me een kaartje en zei: ‘als jou iets dwarszit, mag je me altijd bellen’. Hij gaf me een hand en vertrok. Ik pakte zijn kaartje en zag dat hij rechercheur was bij de zedenpolitie.

Half jaar later

Die tijd kostte het me om de stap te zetten en hem te bellen. We zijn een jaar bezig geweest om de aangifte op te nemen. Dat was in oktober ’89. Ze beloofden me dat ze Lorenzo vóór de kerst zouden aanhouden. De tussenliggende maanden hadden ze nodig om toestemming van de officier van justitie te krijgen om hem op te pakken. Ze wilden Lorenzo laten onderzoeken omdat hij volgens hen psychisch niet in orde was. Dus niet direct de bak in, maar naar een kliniek. Een maand later wilde Lorenzo weer seks, dat moest van hem altijd buiten. Ik zag op die plek een stuk hout liggen en heb hem geraakt waar ik kon. Ik was zo overstuur dat ik heb gezegd dat ik hem had aangegeven. Hij heeft nog diezelfde nacht een eind aan zijn leven gemaakt.

Mijn missie

Ik sla bewust een aantal jaren van mijn leven over. Omdat ik bij de kern wil komen van wat ik wil vertellen. En omdat ik niet teveel in details wil treden. Nadat ik heel lang met zware medicatie op de bank en in bed had gelegen, kwam één van mijn beste vrienden langs. Hij zat zwaar in de problemen en vroeg me om hulp. Dat is het beste dat me is overkomen. Want door hem te helpen, kreeg ik een doel in m’n leven, werd ik ergens verwacht, en werd er iets van mij verwacht. Ik heb nog steeds regelmatig depressieve gevoelens, maar ik kan er nu beter mee omgaan. En dat komt doordat ik vaak om hulp word gevraagd. Mijn advies aan elke hulpverlener is om mensen aan de gang te houden. Thuiszitten is niks en maakt het allemaal nog erger.

Stop met symptoombestrijding!

Van het één kwam het ander. Nu bouw ik aan mijn eigen bedrijf en geef andere psychisch kwetsbare mensen een eigen stek op internet, bied maatschappelijke hulpverlening en praat op zeer hoog niveau mee om verbeteringen in de zorg te bewerkstelligen. Ik kom in situaties terecht waarbij sommige mensen zo vooringenomen zijn. Zie overduidelijk de symptoombestrijding in plaats van de vraag ‘waarom doet iemand zo?’ Als het me lukt om ook maar één hulpverlener wakker te schudden, dan ben ik al blij.

“Wees als hulpverlener eerlijk en zég tegen de patiënt als je het gevoel hebt dat iemand iets achterhoudt.”

Haal een kind uit een ongezonde setting, check of rapporten deugen. Kijk verder dan je neus lang is. Er worden zoveel fouten gemaakt. En soms het kan worden voorkómen. Elk kind is er één.

Sterker

Door wat er met mij is gebeurd heb ik de diagnose borderline-persoonlijkheidsstoornis. De afgelopen jaren heb ik geen behandelaar gehad. Maar ik kreeg opnieuw last van herbelevingen. Mijn brein ging met mij aan de haal en daar werd ik bang van. Nu volg ik cognitieve gedragstherapie. Dat helpt me om mijn gevoelens te verklaren. Gelukkig gaat het een stuk beter met me. Zelfs zo goed dat ik me voor het eerst durf af te vragen of ik misschien nog wel vader zou willen worden.”

* Omwille van privacy zijn namen en herkenbare details aangepast.

Zie je het leven niet meer zitten? Of maak je je zorgen over een ander? Neem dan gratis en anoniem contact op met de hulplijn van 113: bel 0900-0113 of chat via www.113.nl.